˙·٠•●♥ علم شگفتی ها ♥●•٠·˙

ماه برگرد مشتري حركت مي كنند.از اين مجموعه 23 قمر در سال2003 كشف شد.چهار قمر بزرگتر كه به قمر هاي گاليله اي معروف اند در 1610 به وسيله ي گاليله كشف شدند. اين قمرها با نام هاي يو، اروپا، گانيمد و كاليستو(يا با علائم JIV,JIII,JII,JI)مشخص مي شوند.قمر پنجم آمالته آ در سال 1893به وسيله ي ادوارد امرسن بارنارد آمريكايي(1923-1857)كشف شد.بيشتر قمرهاي مشتري در جهت عقربه هاي ساعت به دور مشتري مي گردند، كه خلاف جهت حركت بيشتر اقمار منظومه ي شمسي است.اين قمرها به احتمال زياد، سيارك هاي ربوده شده به وسيله ي سياره اند. قمرهاي مشتري به سه دسته تقسيم مي شوند: 1-اقمار داخلي 2-اقمار مياني 3-اقمار بيروني.

1-اقمار داخلي: اين گروه شامل چهار قمر گاليله اي و قمري كه پروفسور بارنارد كشف كرد، مي باشد.

قمر هاي گاليله اي مدارهايي تقريبا مستدير دارند و در فواصلي بين 420000كيلومتر و 1880000كيلومتر از مشتري با دوره هاي تناوبي بين 75/1 روز تا 33/16روز حركت مي كند.دوره ي تناوب حركت وضعي و انتقالي آنها برابر است.بنابراين ناظري كه بر مشتري قرار داردهمواره يك روي اين چهار قمر را مي بيند. هر چهار قمر به اندازه ي كافي بزرگ اند كه در تلسكوپ، قرص هاي قابل مشاهده اي را پديد آورند و اگر تلالؤ چيره ي سياره ي اصلي نبود با چشم برهنه مي شد آنها را ديد. در پاره اي از مواقع هر چهار آنها در طرف غرب سياره اند. در مواقع فق سه تا، دوتا،يكي يا هيچ كدامشان و بقيه در طرف شرقي سياره قرار دارند.چه بسا اتفاق مي افتد كه يكي از قمر هاي در خسوف باشد(از پشت سياره بگذرد)يا در عبور(از برابر سياره بگذرد). تغييرات موضعي چهار قمر گاليله اي را مي توان با چند ساعت رصد تلسكوپي ملاحضه كرد.دنبال كردن عبور اين اقمار دشوار است. اما سايه هايي كه بر سطح مشتري مي اندازند بسيار مشخص است و در شرايط رؤيت خوب آنها را حتي با تلسكوپ نسبتا كوچكي مي توان دنبال كرد.

يو داخلي ترين قمر گاليله اي از نظر آتشفشاني فعال است. اين قمر كه هم اندازه ي ماه است در هنگام عبور ويجر1 از كنار آن دست كم 8 آتش فشان فعال داشت.بيش از 500 آتش فشان در يو شناسايي شده است كه در حدود 100 تاي آنها فعال است.يو داراي جوي از گوگرد، اكسي‍‍ژن و سديم است. موادي كه از آتش فشان هاي يو خارج مي شوند احتمالا منبع موادي است كه به صورت چنبري اي از پلاسما مشتري را احاطه مي كند و توسط ويجر1 كشف شده است.

اروپا ظاهرا هموارترين جسم منظومه ي شمسي است. اين قمر به صافي گوي بيليلرد است. گمان مي رود كه سطح اين قمر تا ضخامتي در حدود        100كيلومتر عمدتا از يخ و آب باشد.چگالي اروپا 3 گرم بر سانتي متر مكعب است. 

چگالي گانيمد 9/1 گرم بر سانتي متر مكعب است كه حدس زده مي شود نيمي از وزن اين قمر آب باشد.نواحي تاريكي بر سطح قمر وجود دارد كه داراي دهانه هاي بسيار است.

چگالي كاليستو از سه قمر ديگر كمتر است. سطح آن داراي دهانه هاي زيادي است و كهنسال ترين قمر منظومه ي شمسي نيز مي باشد. نزديك بودن چگالي هاي كاليستو و گانيمد حكايت از شباهت تركيب شيميايي آن دو مي كند.

قمر پنجم از چهار قمر گاليله اي به مشتري نزديك تر است. فاصله آن از مركز سياره فقط 180 هزار كيلومتر و از سطح آن فقط 10 هزار كيلومتر است. دوره ي تناوب حركت انتقالي آن حول سياره ي كمتر از 12 ساعت است.بنابراين سرعت مداري آن 27 هزار كيلومتر بر ثانيه يا تقريبا 96 هزار كيلومتر بر ساعت است.

2-قمرهاي مياني: آنها جملگي كوچك اند و قطرهاي شان كمتر از 160 كيلومتر است و به فاصله ي متوسط 11ميليون كيلومتر از مشتري قرار دارند.دوره ي تناوب حركت انتقالي آنها در حدود270 روز برآورد شده است.

3-قمرهاي بيروني: اين قمرها رامشخصات زير متمايز مي كند:

الف)فاصله ي زياد از سياره كه نزديك به 24 ميليون كيلومتر برآورد مي شود.

ب)دوره هاي تناوب طولاني كه براي چهار قمر مهم آن(JIX,JXI,JXII,JVIII) كه از دو سال بيشتر است.

پ)وجود حركت معكوس براي هر چهار قمر يعني حركت در جهتي خلاف همه ي سيارات و بيشتر قمرهاي منظومه ي شمسي. چون اگر از بالاي قبط شمال سياره نظر شود، ديده مي شود كه اين چهار قمر مدار هاي خود را در جهت عقربه هاي ساعت مي پيمايند.